Już w grudniu premiera naszej książki
Nie damy się wysiedlić. Bojowniczki i bojownicy żydowskiego ruchu oporu w Będzinie i Sosnowcu
Praca zbiorowa pod redakcją Tomka Grząślewicza i Karoliny Jakoweńko
Autorzy biogramów: Andrzej Ciepał, Tomek Grząślewicz, Aleksandra Namysło
Współpraca merytoryczna: Maria Ferenc, Jacek Leociak, Avihu Ronen
Tłumaczenia: Tomek Grząślewicz
Korekta tekstu w języku angielskim: Henri Lustiger-Thaler
Książka jest w języku polskim i angielskim
„Nie damy się wysiedlić” to tytułowe słowa bojowniczki Chajki Klinger, które pochodzą z jej unikalnych Dzienników spisanych w latach 1943-1944.
Książka ta jest wynikiem działań Fundacji Brama Cukermana, która razem z innymi instytucjami i organizacjami podjęła w 2023 r. starania o upamiętnienie 80. rocznicy likwidacji getta w Będzinie-Kamionce i Sosnowcu-Środuli. Rok 1943 stał się symbolicznym i faktycznym końcem istnienia dużych społeczności żydowskich w miastach Zagłębia Dąbrowskiego.
W książce przywołujemy nazwiska 170 bojowniczek i bojowników z gett w Będzinie i Sosnowcu. Wszyscy oni – na różne sposoby – czynnie przeciwstawiali się hitlerowcom i ich planom Zagłady. Czasem był to zbrojny opór, innym razem organizacja ucieczki, ukrycie się lub pomoc w ratowaniu innych.
Autorzy książki starali się oddać sprawiedliwość i pamięć wszystkim bohaterkom i bohaterom, sięgając do wszelkich dostępnych w tym momencie źródeł. Należy mieć jednak świadomość, że obrazujemy jedynie nasz aktualny i ograniczony stan wiedzy. Co gorsza, upływ wielu lat od tamtych wydarzeń sprawia, że nakreślenie dokładnego portretu tego pokolenia i tej społeczności jest dzisiaj niemożliwe. Przywołane w książce nazwiska 170 bojowniczek i bojowników z Będzina i Sosnowca nie stanowią więc kompletnej listy członków ruchu oporu w Zagłębiu Dąbrowskim. Dobór biogramów w żaden sposób nie powinien także umniejszać tragedii tysięcy innych niewspomnianych tu ofiar Zagłady
z terenu Zagłębia.
Ta książka manifestuje niezgodę na logikę Zagłady. Pokazuje, jak Żydzi Będzina i innych miast Zagłębia Dąbrowskiego przełamywali bierność, strach, beznadzieję. Podejmowali różne formy oporu: od pomocy socjalnej, tajnego nauczania, konspiracyjnej prasy i imprez kulturalnych, aż po walkę zbrojną. Dzięki mrówczej pracy autorów z setek świadectw i śladów wyłania się zbiorowy portret żydowskiej społeczności. Mamy w ręku Księgę Imion, Twarzy, Głosów — dziesiątki biogramów. Nie damy się wysiedlić z naszych domów — wołali wtedy. Dziś wołają: nie damy się wysiedlić z waszej pamięci! Czytam tę książkę jak modlitwę Izkor za błogosławionej pamięci zmarłych z najbliższej rodziny. prof. Jacek Leociak
**Książka do kupienia będzie przez internet oraz w księgarniach stacjonarnych, w Bibliotece Ślaskiej oraz siedzibie fundacji Brama Cukermana
**Spotkanie promocyjne 16 stycznia (wtorek), godz. 18.00, Zagłębiowska Mediateka w Sosnowcu,
ul. Kościelna 11
Wydawca: Biblioteka Śląska & Fundacja Brama Cukermana
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego oraz ze środków Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce
