ur. ok. 1760, Sławków
zm. 1843 (5603), Będzin
rabin-cudotwórca, znany ze swego przywiązania do Polski
Po ukończeniu rabinackiej szkoły w podkrakowskim Kazimierzu miał
w 1790 r. rzekomo zostać rabinem w Będzinie. Organizował wsparcie
finansowe dla insurekcji kościuszkowskiej (1794), zbierając
datki wśród Żydów Ziemi Będzińskiej. Zebrane kwoty osobiście
zawoził Kościuszce do Krakowa. W l. 1807–09 organizował
pomoc dla polskich wojsk narodowych, a w 1830 wspierał powstanie listopadowe.
Za okazywanie propolskiej postawy został przez władze pruskie osadzony
w areszcie we Wrocławiu. Kilkakrotnie spotykał się z Adamem
Mickiewiczem, który był pod wrażeniem zarówno jego erudycji, jak
i patriotyzmu. Jest prawdopodobne, że literacka postać Jankiela była
po części wzorowana na Jakubie Natanie. Uważany był też za cudotwórcę.
Na kirkucie przy ul. Podzamcze na jego macewie (jej fragment przechowywany
jest w Muzeum Zagłębia) za jego zasługi dla Polski wyryto orła Rzeczypospolitej.