Będzińskie domy i ich historie to projekt dedykowany architekturze oraz historii będzińskich kamienic i obiektów użyteczności publicznej powstałych w latach 1870-1914. Są to lata przynależności Będzina do Imperium Rosyjskiego, guberni piotrkowskiej, w której wówczas opiniowano budowę budynków.
Większość informacji, materiałów źródłowych i projektów architektonicznych, które są tutaj opublikowane pochodzi z Archiwum Państwowego w Łodzi. Materiały te zostały uzupełnione informacjami z Archiwów w Katowicach, Piotrkowie Trybunalskim, Kielcach i Archiwum Akt Dawnych. Wszystkie treści tu zawarte zostały przetłumaczone z języka rosyjskiego.
Pomimo upływu ponad stu lat historia wielu, jeśli nie większości, będzińskich kamienic jest praktycznie nieznana. W tamtym czasie miasto zamieszkiwała duża społeczność żydowska co znajduje odzwierciedlenie w dokumentacji budowlanej wielu kamienic. Projekt zainteresuje pasjonatów architektury, ale także miłośników sztuki i archiwaliów, których, jak wiemy, jest wśród nas sporo. Chcemy stworzyć przestrzeń dla mieszkańców do publikowania fotografii zarówno współczesnych jak i archiwalnych pochodzących z prywatnych zbiorów w tym np. zdjęć detali architektonicznych czy zachowanych do dzisiaj elementów wyposażenia wnętrz – do czego już teraz zachęcamy! Prezentowane plany architektoniczne stanowią prawdziwy skarb, będąc bezcennym źródłem wiedzy o wielokulturowej historii Będzina, a także wstępem do dalszych poszukiwań dla badaczy.
W latach 2012-2013 Fundacja Brama Cukermana zrealizowała podobny projekt w Bytomiu, oparty na bytomskich aktach budowlanych (www.architekturabytomia.org).
Kwerenda, tłumaczenie: Grzegorz Onyszko
Konsultacja historyczna, tłumaczenie: Andrzej Ciepał
Koncept, grafika, koordynacja merytoryczna: Piotr Jakoweńko
Wszystkie dokumenty pochodzą ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi.
Projekt dofinansowany z budżetu Województwa Śląskiego